Pandemiden en çok etkilenen sektörler arasında turizm yer aldı. Türkiye’nin turizm gelirinin azalmasının ardından farklı bir modelle, ‘yeni bir turizm mümkün mü?’ sorusu sorulmaya başlandı.
YENİ FİNANS MODELİ GEREKLİ
Düşen turizm gelirlerini değerlendiren Ege Turistik işletmeciler ve Konaklamalar Birliği (ETİK) Başkanı Mehmet işler, yeni finans modelleri ve kaynaklar bulunması gerektiğine dikkat çekerken Uluslararası Sürdürülebilir Turizm Derneği (USTUD) Başkan Vekili Serdar Çelenk’te “Katma değeri yüksek, turist sayısı az turizme yönelmeliyiz” önerisinde bulundu.
TURİST KALİTESİ ÇOK ÖNEMLİ
ETİK Başkanı Mehmet İşler, “Hiçbir sektör turizm kadar yüzde 65 küçülmedi bu durumda turizmin yeni bir finans modeline yeni bir kaynağa ihtiyacı olduğu açıktır.” dedi. USTUD Başkan Vekili Serdar Çelenk ise, “Turist sayısını yükseltmeyi bir kenara bırakıp, turist kalitesini yükseltmeliyiz. Ülkenin kasasına girecek dövize odaklanmak daha doğru olur” diye konuştu.
2020 yılında pandemiden en çok etkilenen sektörler arasında turizmde yer aldı. Türkiye’nin turizm geliri, 2019 yılına göre yüzde 65,1 azalarak 12 milyar 59 milyon 320 bin dolara geriledi.
Düşen turizm gelirlerini değerlendiren Ege Turistik İşletmeciler ve Konaklamalar Birliği (ETİK) Başkanı Mehmet işler, yeni finans modelleri ve kaynaklar bulunması gerektiğine dikkat çekerken Uluslararası Sürdürülebilir Turizm Derneği (USTUD) Başkan Vekili Serdar Çelenk’te ” Katına değeri yüksek, turist sayısı az turizme yönelmeliyiz” önerisinde bulundu.
YENİ MODEL VE KAYNAK ÇAĞRISI
TÜİK raporlarını değerlendiren ETİK Başkanı Mehmet İşler, “Bu pandeminin turizmde yaşattığının bir izidir. Yüzde 65 bugün çok yüksek bir rakamdır. Dünya turizm örgütü dünya genelinde yüzde 71 küçülme açıkladı. Türkiye’de dünya turizm örgütünün açıkladığı rakamların altında küçüldü. Yüzde 65 pandeminin turizm sektöründe etkisinin ne kadar büyük olduğunun rakamlara yansımış halidir. Tüm sektörlere verilen teşvikler turizme de verildi ama hiçbir sektör turizm kadar yüzde 65 küçülmedi bu durumda turizmin yeni bir finans modeline yeni bir kaynağa ihtiyacı olduğu açıktır. Ancak Türk turizmi bu rakamlarla yine dünyadaki rakiplerinden çok daha iyi olduğunu gösteriyor. Dünya’daki rakipler yüzde 70-75 civarı küçülme görülürken Türkiye’de yüzde 65’lik oranla rakiplerine göre daha iyi bir pozisyondadır. Ancak tabi ki bu sektörün sıkıntılarının daha iyi olduğu anlamına gelmiyor. Çünkü rakiplerimiz hibe aldıkları için nakit akışım dengelediler ve daha diri durumdalar, ikinci dalga ve mutasyonla sürecin uzayacağını görüyoruz. Bunun içinde turizme bir teşvik paketi bekliyoruz” dedi.
“ÖZEL BANKALAR KREDİ VERMİYOR”
Turizm sektöründeki nakit akışında sıkıntılar olduğuna dikkat çeken Başkan İşler, “Bu gemiyi 2022 yılının başına kadar yürütebilmemiz için muhakkak yeni bir finans ve kaynağa ulaşılmalıdır. Daralmalardan dolayı bankalar turizm sektörüne kredi vermek istemiyor. Bu da sektörün nakit akışını kötü etkiliyor. Özel bankalar da bu konulara hiç yanaşmıyor. Devlet kredi garanti fonu ile destek sağlıyor ama o konuda devlet bankalarıyla çalışmak gerekiyor, özel bankalar kredi garanti fonunun faiz oranlarını değişken ve piyasa şartlarına göre verdiği için sektör buradan da faydalanamıyor” diye konuştu.
“ÇÖZÜM BULMAK ZOR”
2020 yılında felaket yaşandığım söyleyen USTUD Başkan Vekili Serdar Çelenk, “Bu küresel bir felaket ve biz bunun kaçınılmaz olarak bir parçası olduk. Zaten hassas, pamuk ipliğine bağlı yürüyen turizm ise belki de en çok etkilenen sektör oldu. Alt yapısı kitle turizmine dayalı Türk turizmi için bu anlamda bir çözüm bulmak çok zor. Turizmin iyi olması için on milyonlarca insanın sürekli devinim içinde olması lazım. Yani ortalık turist kaynayacak, siz de her birinden döviz kazanmak için uğraşacaksınız” dedi.
“Turizm şeklimizi değiştirmemiz lazım”
Kitle turizminin yanlış bir turizm tarzı olduğuna değinen Başkan Vekili Çelenk şunları söyledi; “Gazoz kasası taşır gibi insanları getirip götürerek, kişi başına 600-650 dolar turizm girdisi sağlamaya çalışmak zaten ticaret değil. Eğer katma değeri yüksek turizm yapsaydık, yani turizm tarzımız bu olsaydı, bu salgından etkilenmemiz çok daha az olurdu. Benim danışmanlığını yaptığım lüks turizm yapan bir acente var. Onların işleri başta biraz etkilendi, daha sonra bir önceki yılın da üstüne çıkarak arttı. Ama kitle turizmi çöktü. Çünkü insanlar kalabalıktan kaçıyor. Daha az sayıda insanla, mümkünse doğa ile başbaşa, mikroptan virüsten uzak tatilini geçiriyor. Turizmimizin bu tür beklenmedik olaylara karşı dirençli olabilmesi için öncelikle turizm şeklimizi yavaş yavaş değiştirmeliyiz. Katma değeri yüksek, turist sayısı az turizme yönelmeliyiz. Kulağa biraz garip gelse de bu böyle” dedi.
