Finans kaynağına ulaşmada yaşanan güçlük yanında döviz bazlı kredi kullanan turistik işletmeler kurlardaki artıştan ve dalgalanmadan endişeli. Kredi teşvikleriyle sektörün finansman sorununun çözülemeyeceğini belirten Ege Turistik İşletmeler ve Konaklamalar Birliği (ETİK) Başkanı Mehmet İşler, “Ayakta kalmaya çalışan ve döviz girdisi azalan sektöre yeni bir finans kaynağı modeli gerekli” dedi.
Döviz kurlarındaki hareketliliğin son günlerde hızlanması, döviz bazlı borçlanma yoluna giden turizm yatırımcılarını endişelendirdi. Kredi borçları artan pek çok turizm işletmesinin nakit sıkıntısına girmesi, takipteki kredi miktarının artışı finansal krize giren sektör temsilcilerinin endişelerini arttırdı.
Turizm sektörünün son yıllarda art arda büyük darbeler yediğini anlatan ETİK Başkanı ve Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) Başkan Yardımcısı İşler, “Önce 2016 kalkışması, sonra 2019 yılında dünyanın sayılı tur operatörlerinden Thomas Cook‘un iflası, tahsilat yapılamaması, 2020 yılında koronavirüs (Covid-19) pandemisi, turizm bölgelerindeki orman yangınları felaketi, koronavirüsün önce delta, şimdi de omicron varyantları geldi. Bir de döviz kurundaki dalgalanmalar sektörü soluk alamaz hale getirdi” dedi. Bu süreçte döviz girdisi azalan sektörün ciddi gelir kaybına uğradığını söyleyen Mehmet İşler, şu görüşleri dile getirdi:
“Üç yıldır yatırım yapamayan sektör yeni yatırım ya da yenilenme ihtiyacı için kredi kullanarak borçlanma yoluna gidiyor. Finansman ihtiyacı artan, geliri azalan sektörün borcu azalmıyor, artıyor. Bankalar sektörün borçlarının ileriye dönük yapılandırılması ya da limitlerinin arttırılması konusunda katı davranıyor. Türk EXİMBANK Türk Lirası bazında 2 milyon liradan fazla turizm kredisi veremiyor. Sektör tıkanmış durumda, kur dalgalanmaları nedeniyle hiçbir kuruluş dövizle kredi almak istemiyor.”
Sektörün kredi kullanarak finansman sorununu çözme yoluna gittiğini, döviz bazlı kredi kullanan turistik işletmelerin kurlardaki dalgalanma nedeniyle endişeli olduğunun altını çizen Mehmet İşler, sektörün borç sarmalından kurtulmaya çalıştığını söyledi. “Politika faizi yüzde 14, tahvil faizi yüzde 25, ancak piyasa faizleri ise yüzde 27-30 civarında seyrediyor. Kendi paramızı yüzde 15’den faiz vererek alan bankalar bize yüzde 27-30 faizle kredi kullandırıyor. Kısacası her yönden çok zor durumdayız” diyen İşler, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Ayakta kalmaya çalışan ve döviz girdisi azalan sektöre yeni bir finans kaynağı modeli gerekli. Var olan kredilere takla attırılmalı veya vadeleri uzatılmalı. Öngörülen yatırımların gerçekleşmesi için turizmcilere yatırım şartı onaylı, düşük faizli, uzun vadeli krediler verilmeli. Döviz bazında kredi limiti dolan tesislerin limitleri arttırılmalı. Finansman sorunu yaşayan sektör ancak bu şekilde nefes alabilir. Aksi takdirde turizmciyi zor günler bekliyor.”
ETİK Başkanı ve TÜROFED Başkan Yardımcısı İşler, turizm sektörünün pandemi koşullarında, rekabetçi ortamda Avrupa’dan gelen turistlere kaliteli hizmet vermesi için yatırım ve yenilenme ihtiyacı olduğunun göz önünde bulundurulması gerektiğini söyledi. Onlarca sektörü besleyen, cari açığın kapatılmasında önemli paya sahip, ciddi ölçüde istihdam yaratan turizm sektörünün finansman sorununa etkili çözümler beklediğini anlatan İşler, “2022 yılının verimli bir yıl olacağına dair ümidimizi koruyoruz. Bütün bu şartlar altında sektörün finansman sorununun çözümü için adımlar atılmasını bekliyoruz” diye konuştu.
