Turizm terimleri sözlüğü, otelcilik terimleri, turizm sektöründe kullanılan terimler ve turizm terminolojisi için hazırladığımız sözlük
-A
ABTA :the Association of British Travel Agents, İngiliz Seyahat Acentaları Birliği.
ACENTA : Sözleşme uyarınca, belli bir ücret karşılığında ve belli bir bölge içinde turizm faaliyetleri yürüten kişi veya kuruluş.
ACCOMPAGNATEUR : Refakat eden/… ile birlikte
ACCOMODATION : Konaklama
AÇIK BÜFE: Davetlilerin veya müşterilerin önceden hazırlanmış büfedeki yiyecek ve içeceklerden dilediklerini, istedikleri miktarda alabildikleri düzenleme biçimi.
AIRPORT CODE : üç harfli ve her hava alanı için özel olan kod, örneğin Atatürk Hava Limanı IST, Heathrow LHR
A LA CARTE / ALAKART: Bir restoranda geniş bir seçeneği kapsayan, her tabağın ayrı olarak fiyatlandırıldığı menü. Karta göre, kart usulü, seçimi doğrudan müşterinin tercihine bırakılan yemek usulü.
ALLOTMENT : Kontenjan
ADDITIONAL BED : İlave Yatak
ADJUSTMENT : Düzeltme
-B
BABY COT : Çocuk Yatağı
BAGGAGE ALLOWANCE : bagaj limiti, hava yolunun belirlediği sınırlar içerisindeki izin verilen bagaj ağırlığı
BED AND BREAKFAST(B/B) : Oda-Kahvaltı
BELL BOY : Karşılama Görevlisi
BELL CAPTAIN : Bell Boy’larin Şefi
BILL : Hesap-fatura
BLOKAJ KARTI : Odaların satışa kapatılması işleminde kullanılan kart.
BOARDING PASS: Uçuş öncesi kontrol (check-in) sonrasında verilen uçuş kartıdır, üzerinde koltuk numarası bulunuyor ve genellikle yolculuk bitimine kadar saklanması tavsiye edilir.
BOOKING : Rezervasyon
-C
CANCELLATION : İptal
CANCELLATION CHARGES – iptal ücretidir, Oteller ve havayolları tarafından genellikle geç iptaller için uygulanır.
CHART : Aylık forecast formu
CHARTER: Belirli bir yolculuk için düzenlenen uçuş, genelde acentaların kiraladığı ve müşterilerine sattığı paket tur uçuşlardır, normal uçuşlardan daha ucuzdur.
CHECK IN : Misafirin otele veya uçağa kabulü işlemleri
CHECK OUT : Misafirin otelden ayrılması ve ilgili işlemler
CLIENT : Seyahat sektöründeki yazışmalarda seyahat acentesinin müşterisini belirlemek için kullanılan deyim.
CLOSED DATE : Kapalı tarih / Otelin dolu olduğu tarih
COMMERCIAL RATE : Otelle bir şirket (ya da devamlı ve büyük hacimde müşteri olan bir kuruluş) arasında üzerinde anlaşmaya varılan özel bir fiyat.
COMPLIMENTARY : G.M talimatıyla ücretsiz oda tahsisi
CONCIERGE : Danışma memuru
CONFIDENTIAL TARIFF : Seyahat acenteleri veya tur operatörlerine gizli olarak dağıtılan toptan fiyatlar.
CONFIRMATION : Onay
CONNECTING ROOMS : Geçmeli odalar – Aralarında doğrudan doğruya (koridora çıkmadan) geçiş imkanı veren kapılar bulunan iki veya daha fazla sayıda oda.
CONTINENTAL BREAKFAST : Asgari düzeyde bir içecek (Kahve/Cay/Süt) ile ekmek çörek ya da tostu kapsayan kahvaltı.
CONTINENTAL PLAN (CP) : Yatak ve kontinental kahvaltıyı kapsayan bir otel ücreti.
COURIER : Profesyonel seyahat refakatçisi. Çoğunlukla tur lideri veya tur yöneticisi diye adlandırılır.
CRUISE : (KRUVAZIYER:) Belirli bir süre içinde yolcuların gezme, eğlenme, dinlenme ihtiyaçlarını birlikte sağlayan ve kapsamlı bir organizasyonu gerektiren gemi turu.
-D
DATA SHEET : Oteldeki konaklama ve yan birimlerini otelin yerini vb. bilgileri içeren bilgi formu.
DAY RATE : Gündüz ücreti. Otel odasının gece kalınmaksızın gündüz saatleri içinde(06.00 17.00) kullanılması karşılığında otele ödenecek ücret.
DEAD LINE : İptal suresi
DEMI PENSION : Bkz.Half Pension.
DEPARTMENT : Bölüm
DEPARTMENT HEAD : Bölüm Şefi
DESK : Resepsiyon Bankosu
DESTINATION : Bir seyahatin yöneldiği kent veya yer. Destinasyon
DOUBLE BOOKING : Ayni misafire 2 ayrı ya da 1 kişi tarafından 2 defa yer ayırtılması.
DOUBLE BED: Minimum 135×190 cm. ölçülerindeki yatak ülke standartlarına göre değişmekle beraber, genel olarak minimum ölçüler temel alınmıştır.
DOUBLE ROOM: DBL. İki kişilik, tek yataklı oda.
DUTY FREE SHOP: Uluslararası sulardan transit geçişte veya havaalanlarında, vergilendirilmemiş malların satıldığı dükkânlar.
-E
EARLY CHECK OUT : Misafirin resepsiyona önceden bildirdiği ayrılış tarihinden önce otelden ayrılması.
ENGLISH BREAKFAST : Genellikle meyve veya meyve suyu beykin sosis jambon yumurta tost tereyağı reçel ile kahveyi içeren İngiliz kahvaltısı.
EUROPEAN PLAN(EP) : Yalnızca yatağı kapsayan otel ücreti.
EXTENSION : Misafirin konaklama suresini uzatması
ETA – Estimated Time of Arrival, Tahmini Varış Zamanı
EXCESS BAGGAGE – Bagaj limiti kurallarını geçen ağırlıkta bavullar için geçerli olan terim.
-F
FIT: Free Individual Traveler bir grupla hareket etmeyen bireysel yolculuk yapan kişi ve bununla ilgili uygulanan oda veya uçuş fiyat tarifelerini / politikalarını anlatan terim.
FOOD AND BEVERAGES : Yiyecek / İçecek : F/B
FORECAST : Oda doluluk durumlarını gösteren form
FREE SALE : Yapılan özel anlaşmalarla firma ve şirketlere verilen konfirmasyonsuz oda satış yetkisi.
FREE SOLD : Free Sale hakkına sahip firma ve şirket’in sattığı oda.
FRONT OFFICE : Onburo : F.O
FRONT OFFICE MANAGER : Onburo Müdürü : F.O.M
FULL BOARD (F/B) : Tam pansiyon (Oda+Kahvaltı + 2 Yemek)
FUNCTION ROOMS : Otel içindeki Balo,Sergi,Dugun-Nişan Toplanti vb. faaliyetler.
-G
GDS :(Global Distribution System )Havayolları ürünlerinin tüm acenta ve satış noktalarına gerçek zamanlı dağıtılabilmesi amacıyla geliştirilmiş elektronik yazılım.
GROUP : Aynı programa uyarak birlikte seyahat eden yolcular (Aksine bir tanım bulunmadıkça 11 kişi ve fazlasının grup kabul edilmesi öngörülmüştür)
GRUP BLOKAJI : Gruplara odaların önceden ayrılıp no’larinin belirlenmesi ve anılan odaların satışa kapatılması
GROUP RATE : Gruplara uygulanan indirimli fiyat.
GÜNÜBİRLİK : 24 saati aşmayan kısa süreli seyahatler.
-H
HALF BOARD (H/B) : Yarim Pansiyon (Oda+Kahvaltı+1 Yemek)
HIGH SEASON : Yüksek sezon.
HOSTEL : Daha çok gençlerin konaklaması için yapılmış ve belirli kurallara gore yönetilen ucuz tesis.
HOUSE KEEPER : Kat hizmetleri Şefi : H/K
HOUSE KEEPING : Kat Hizmetleri : H/Kpg.
HOUSE MAN : Kat hizmetlerinde çalışan bay eleman
HOUSE WOMAN : Kat hizmetlerinde çalışan bayan eleman
-I
IATA: International Air Transport Association, Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği
INCENTIVE TOUR: Teşvik, özendirme gezisi.
INCOMING: Yurtdışından bulunulan ülkeye turist getirmek.
ITINERARY : Seyahat acentesinin müşteri için düzenlediği seyahat programı.
-J
JUNIOR SUITE : İçindeki yatma alanının oturma alanından bir bölme ile ayrıldığı geniş bir oda.
-K
KAPALI GRUP : Katılımcı sayısı ve program talepleri önceden belli olan gruplara seyahat acentesince hazırlanan paket tura katılan kişiler.
KING SIZE BED: Minimum 183×200 cm. ölçülerindeki yatak ülke standartlarına göre değişmekle beraber, genel olarak minimum ölçüler baz alınmıştır.
KRUVAZIYER: Belirli bir süre içinde yolcuların gezme, eğlenme, dinlenme ihtiyaçlarını birlikte sağlayan ve kapsamlı bir organizasyonu gerektiren gemi turu.
KUVER: Yemek düzenine göre masanın üzerine konulan servis malzemelerine verilen ad.
-L
LAND ARRANGEMENTS : Tur yolcusuna varis noktasında uçaktan inişinden sonra sağlanan hizmetlerin tümü.
LAND OPERATOR : Yerel seyahatler duzenleyen transfer gunluk tur rehber v.b saglayan acenta.(Lokal Operator)
LOW SEASON : Sezon dışı. Ölü sezon.
LUGGAGE ROOM : Bagaj ve emanet odası
-M
MAITRE D’HOTEL : Servis departmanı şefi
-N
NET RATE : Acentenin üzerine belirli bir kar marjı ekleyip müşteriye aktarabileceği toptan ve genellikle servis vergi gibi tüm unsurları içeren fiyat.
NON STOP FLIGHT: İki nokta arasında hiç duraklama yapmayan uçuşlar.
NO SHOW : Müşterinin yer ayırttığı halde otele gelmemesi durumunda oda fiyatının tazmin edilmesi; Kullanılmamış ve iptal edilmemiş rezervasyon.
-O
ODA KAHVALTI :Tesiste oda artı kahvaltı hizmetinden faydalanma.Çoğunlukla da ikisi için istenen fiyat ve ücreti anlatır.
OCCUPANCY RATE : Doluluk oranı. Bir otelde satılan gecelemelerin satışa arz edilen toplama oranı.
OUTGOING :Ülke dışına turist götürmek.
OVER BOOKING : Günlük rezervasyon toplamının oteldeki toplam oda sayisini veya uçak için koltuk sayısını aşması
OVERRIDE COMMISION : Normal ve sabit bir komisyon dışında belirli bir iş hacmi aşıldığı takdirde ödenen ek komisyon.
-P
PACKAGE : Paket tur. Bir ya da bazen birden fazla yere yönelik olarak düzenlenen ulaşım, konaklama ve diğer bazı gezi unsurlarını içeren ve programı başlangıçtan belli olan herhangi bir tur.
PEAK (SEASON) : Bkz.High Season.
-R
RACK RATE : Otel için afişe tarife fiyatı.
RECEPTIVE AGENT/AGENCY/OPERATOR : Başka bir ülkeden veya kentten gelen yolculara hizmet etmekte uzmanlaşmış seyahat acentesi veya tur operatörü.
REGISTRATION CARD : Konaklama Belgesi
REHBER : Turizm bakanlığı tarafından belge verilmiş tarih coğrafya ve sosyal bilgisi olan, turistleri gezdirmekle görevli kişi.
RELEASE PERIOD : Kontenjan iptal suresi
RETAIL AGENCY : Perakendeci. Turları ve diğer turistik ürünleri müşterilere son el olarak satan acente.
RevPAR (Revenue per available room): Bir otelin toplam misafir odası gelirini oda sayısına ve ölçülen dönemdeki gün sayısına bölerek hesaplanan otel endüstrisinde bir performans göstergesi.
ROLL-A-WAY BED : İlave yatak
RUN OF THE HOUSE RATE : Otelin bir gruba değişik standarttaki tüm odalarını kapsamak üzere verdiği tek ve net fiyat.
-S
SAĞLIK TURİZMİ: Birtakım hastalıkların iyileştirilmesi için hastaneler, içmeler, kaplıcalar, ılıcalar, deniz, dağlar, mağaralar, sanatoryumlar, prevantoryumlar ve benzerlerinden yararlanmak üzere yapılan seyahatler.
SEYAHAT SİGORTASI: Hastalık, kaza, valiz kaybı gibi karşılaşılabilecek riskleri güvence altına alan bir çeşit sigorta türüdür.
SHIFT : Çalışma saati (08.00/16.00 gibi).
SINGLE ROOM : Tek kişilik oda.
SINGLE SUPPLEMENT : Tek kişi farkı iki kişilik odaların tek kişi tarafından kullanılması halinde tur operatörüne o oda için verilmiş bulunan kişi basına fiyata (Double Occupancy Rate) eklenecek fark.
SLEPT OUT : Otelde konaklamakta olan misafirin geceyi otel dışında geçirmesi(S/OUT).
STOP OVER– gidilecek yere varana kadar, bir gecelik veya daha uzun süreli durakların olması. Bu çok uzun süreli uçuşları bölmek için yapılır.
STOP SALE: Genellikle otellerin satıcı kanallara gönderdiği satışı durdurun mesajı.
STUDIO : Yatağa dönüştürülebilir iki divan veya kanepesi (EXECUTIVE ROOM) bulunan bir oturma odası.
SUITE : Bir salonla buna bağlanan bir veya daha fazla sayıda yatak odası bulunan konaklama ünitesi.
-T
TAM PANSİYON: (Full Board) Sabah kahvaltısı, öğle yemeği, akşam yemeği dâhil konaklama konseptidir.
TOUR ESCORT/TOUR LEADER : Tur lideri
TOUR GUIDE : Tur Rehberi
TRANSFER : Yolcunun ve eşyasının bir taşıt aracı terminalinden diğerine bir terminalden veya otelden gideceği bir noktaya (örneğin bir fuara) yerel tasıma araçları ile taşınması.
TRANSİT: Yolcunun, bir ülke veya şehirden, beklemeksizin ya da kısa bir süre içinde, uçak, vapur, tren veya otobüs değiştirmek suretiyle geçişi.
TRAVELLER’S CHEQUE : Seyahat çeki
TRIPLE ROOM :3 kişilik oda
TUR OPERATÖRÜ: Bir seyahat programını taşıt, konaklama, yeme-içme, eğlence, rehberlik, şehir turları dâhil olmak üzere tek fiyat üzerinden hazırlayan ve perakendeci seyahat acentaları ya da tarifeli hava yolu şirketleri kanalı ile pazarlayan kişi veya kuruluş.
TÜRSAB: Türkiye Seyahat Acentaları Birliği.
TWIN ROOM : İçinde tek kişilik iki yatak bulunan iki kişilik oda (Yataklar ortak bir başucu panosu ile birbirine bağlanmış da olabilir.)
-U
UPGRADE : Müşterinin daha iyi bir konaklama ünitesine veya başka bir seyahat ürününe (uçaktaki sınıf olabilir) aktarılması
-V
VACANT(Vacancy) : Boş oda/Boşluk
VERY IMPORTANT PERSON : Çok önemli kişi : V.I.P
VİZE: Yurtdışı seyahatlerde gidilecek ülkeye giriş izni.
VOUCHER : Ödeme mektubu/formu
-W
WAITING LIST : Bekleme listesi
WALK IN : Rezervasyonsuz misafir
WALK OUT : Misafirin hesabini ödemeden oteli terk etmesidir.
WHOLESALER : Toptancı. Düzenlediği / düzenlettirdiği turları /ve diğer ürünleri seyahat acenteleri
kanalıyla pazarlayan şirket. Bu deyimin tur operatöründen farkları:
1-Toptancı turu hiçbir zaman perakende satmaz oysa tur operatörü toptan/perakende satabilir.
2-Toptancının sattığı turu kendinin düzenlemesi ve yürütmesi şart değildir operatörse turunu mutlaka kendi düzenler ve yürütür.
-Y
YARIM PANSİYON (half board ): Yatak, kahvaltı ile ögle veya akşam yemeklerinden birini içeren konaklama tarifesi. Kısaltılmış sembolü “hb” dir.
YEŞİL PASAPORT: Bordo (Umumi) pasaporttan farklı olarak en fazla 5 yıl geçerlilik süresine ve daha fazla dolaşım gücüne sahip olan bir pasaport türüdür.
YURT DIŞI ÇIKIŞ HARCI: Yurt dışına çıkış esnasında alınan yurt dışına çıkış vergisi.